RAM nedir? Ne işe yarar ve nasıl çalışır konulu içeriğimize hoş geldiniz. Bu içeriğimizde sizler için bilgisayar bileşenlerinin önemli bir yapı taşı olan RAM hakkında bilgiler vereceğiz. Kısaltılmış bir kelime olan RAM, “rastgele erişilebilir bellek” anlamına gelmektedir. Bilgi işlemin en temel öğelerinden biri olmakla birlikte, bilgisayarın anlık olarak üzerinde çalıştığı verileri depolar. Verilerin kolay erişilebilir olmasını sağlar ve işlemcinin acil görevlerini tamamlar. Bilgisayar, RAM sayesinde uzun vadeli depolama birimlerine gitmeye ihtiyaç duymaz.
Hangi cihaz olursa olsun, o bir bilgi – işlem cihazıysa mutlaka bir RAM’e sahiptir. Bilgisayarların elbette ki uzun süreli işlemler için bir depolama merkezi mevcuttur. Ancak RAM, uzun süreli depolamalardan ziyade iş süreçlerini anlık olarak sağlamaya yarar.
Tam Anlamıyla RAM Nedir? – RAM Ne İşe Yarar?
RAM nedir sorusunu temel anlamda yanıtladık. Şimdi de hem bu mekanizmanın tam olarak ne anlama geldiğini, hem de ne işe yaradığını daha detaylı şekilde aktaralım. RAM’in açılımda “rastgele erişim” diye bir terim yer alır. Bu, herhangi bir depolama konumu ve diğer adıyla herhangi bir bellek adresine doğrudan erişim anlamına gelir. Rastgele erişilebilir bellek terimi, ilk olarak normal çekirdek belleğini çevrim dışı bellekten ayırmak için kullanılmıştır.
Verilerin depolanması, belirli konumlardan direkt olarak alınması ve kontrol edilmesi, RAM sayesinde olur. Yani RAM, bilgisayar sistemlerinin daha hızlı şekilde çalışmasını sağlar. RAM verileri, bir süzgeçten geçirilir ve ana belleğe de o şekilde aktarılır. Yani kullanılan RAM ne kadar güçlü olursa, bilgisayar sistemi de o kadar hız kazanır. Kullanıcılar, dikkatlerini genelde RAM üzerinde toplar. Zira bu bileşenin kaliteli olması, bilgisayarın performansını ciddi anlamda etkilemektedir.
Ayrıca RAM’in bilgisayar içerisinde kısa süreli bir hafıza görevi gördüğünü de söylemek mümkündür. Bu mekanizmanın kullanılması, bilgisayarı önemli ölçüde hızlandırır. Veriler, işlemler sırasında geçici şekilde RAM üzerinde depolanıp sonra da silinmektedir. Veriler silindikten sonra ise yerine yenileri gelir ve RAM’in çalışma döngüsü bu şekilde ilerler.
Bir bilgisayarın RAM seviyesi ne kadar güçlü olursa, bilgisayar o kadar hızlı çalışacaktır. Gelişmiş RAM çeşitleri ise bu kapsamda her daim ön plana çıkar. RAM nedir konusunda araştırma yapan kişiler, aldıkları cihazlarda bu oranın yüksek olmasına da ayrıca dikkat etmelidir. İnternet tarayıcıları ve işletim sistemleri üzerinden izlediğiniz videolar, diziler, filmler ve tüm araçlar, sizlere sunulmadan önce RAM üzerinden geçmektedir. Tüm bu saydıklarımız, direkt olarak sabit sürücüye de iletilebilir. Ancak bu durumda sistem ciddi anlamda yavaşlayacaktır. Bu verilerin RAM üzerinden geçmesi, sistemin daha hızlı şekilde çalışmasını sağlar.
RAM, aynı zamanda yıllar içerisinde ciddi anlamda geliştirilmiştir. Yakın zamanda ortaya çıkan SSD teknolojisi, sabit disk hızlarının artışını sağlamıştır. Kendini her daim yenileyen bu teknoloji, yine de RAM’in sağladığı avantajları bizlere sunamaz.
RAM Çeşitleri Nelerdir?
Bilgisayar sistem ve teknolojilerinin gelişmesi, RAM çeşitliliğinin de artmasını sağlamıştır. Bu sayede, kullanıcıların beklentileri de en iyi şekilde karşılanmaya başlanmıştır. Günümüzde en yaygın şekilde kullanılan RAM çeşitleri şunlardır;
- Statik RAM: SRAM olarak da bilinen Statik RAM, 1990’lı yıllarda geliştirilmiştir. Bu RAM’in statik olarak tanımlanmasının sebebi ise kesintisiz şekilde güç aktarımı sağlayabilmesidir. DRAM sistemlerine nazaran daha güçlü bir kapasiteye sahip olan bu RAM’ler, aynı zamanda geçici depolama özelliğine de sahiptir. Ancak fiyat olarak pahalıdır. En yaygın şekilde kullanıldığı alanlar ise yazıcı, dijital kamera ve yönlendirilerdir.
- Eş Zamanlı Dinamik RAM: 1993 yılında geliştirilen bu sistem ise SDRAM olarak adlandırılır. Günümüzde de yaygın şekilde kullanılır. Sistemin işlemci saatiyle eşzamanlı şekilde çalışır. Böylece veri transferleri daha hızlı şekilde gerçekleştirilir. Daha çok bilgisayar bellekleri ve video oyun konsollarında kullanılan bir RAM türüdür.
- Dinamik RAM: En çok da 1970 ve 1990 yılları arasında kullanılan Dinamik RAM, DRAM olarak ifade edilir. Güç aktarımının her daim kendini yeniliyor oluşu, bu RAM’in yüksek kapasiteli olmasını da sağlamıştır. Bunun SDRAM’e nazaran daha ucuz olduğunu söylemek de mümkündür ancak diğerine nazaran daha fazla güç tüketimine ihtiyaç duyar. Video oyun konsolları ve ağ donanımlarında yaygın şekilde kullanılmaktadır.
- Çizimsel Çift Veri Hızlı Eş Zamanlı Dinamik RAM: Kısaltması GDDR SDRAM olan bu RAM ise 2003 yılından bu yana kullanılmaktadır. Kullanıldığı zamandan bu yana ekran kartlarına fayda sağlamış ve güç gerektiren oyunların çalıştırılmasını da kolaylaştırmıştır.
- Çift Veri Hızlı Eş Zamanlı Dinamik RAM: SDR teknolojisinin yerine geçen Çift Veri Hızlı Eş Zamanlı Dinamik RAM, kısacası DDR SDRAM olarak tanımlanır. Alçalan ve yükselen kenarlarda işlem yapabilen DDR, SDR’nin iki katı hızda çalışır. Bu sistem, en çok da bilgisayar belleklerinde kullanılmaktadır.
Bilgisayar RAM’i ile Telefon RAM’i Birbirinden Farklı mıdır?
RAM nedir diye merak eden kullanıcılar, aynı zamanda bilgisayar ile telefon arasındaki RAM farkını da öğrenmek isterler. Her iki cihazın sisteminde de RAM kullanma zorunluluğu bulunur. Bilgisayar sistemleri, genellikle DDR RAM’e sahiptir. Mobil cihazlarda ise RAM türlerinin daha az oranda güç tüketmesi hedeflenir. Buna bağlı olarak da mobil cihazların RAM türü LPDDR’dir.
Bileceğiniz gibi, bilgisayarların fiziksel alanları mobil cihazlara göre daha geniştir. Mobil cihazların fiziksel alanlarının kısıtlı olması ise içerisindeki parçaların daha zor şekilde soğumasına neden olur. Bu sebeplere bağlı olarak, telefonların daha küçük boyutta, kısa sürede hızlıca işlem yapabilen ve donanım parçalarının ısınmasına sebebiyet vermeyen RAM türlerine ihtiyacı vardır. İşte tüm bu saydıklarımız, telefon ve bilgisayar arasındaki RAM farkını bize gösterir.
Tek Kanallı ve Çift Kanallı RAM Arasındaki Farklar Nelerdir?
Tek kanallı ve çift kanallı RAM’ler birbirinden farklıdır. Her iki RAM türü de bilgisayarlada kullanılır. Sahip olduğumuz bellek miktarı ise buradaki burada kanal olarak belirtilen şeydir. Yani bellek miktarının kaç farklı yuva ile elde edildiğidir. Örneğin tek yuvada 8 GB RAM kullanılan bir bilgisayarı ve iki adet 4 GB’lık RAM’i bulunan bilgisayarları ele alalım. İlk bilgisayar, tek kanallı, ikinci bilgisayar ise çift kanallı olarak adlandırılır. Çift kanallı RAM, tek kanallı RAM’e göre daha avantajlı bir kullanım deneyimi sunar. Peki bunun sebebi nedir? Hemen açıklayalım…
Burada kanalları bir otobana, byte’ler ise arabadır diye bir benzetme yapalım. Aynı hızda giden 8 bin 192 farklı araba, tek şeritli bir otobanda mı yoksa çift şeritli bir otobanda mı daha hızlı gider diye sorabiliriz. Araçlar elbette ki çift şeritli otobanda daha hızlı gidecektir. Çift kanallı RAM kullanmanın tek kanallı RAM kullanıma nazaran ortaya koyduğu fark ise bu şekilde açıklanabilir.
Bir Bilgisayar RAM Olmadan Çalışabilir mi?
RAM nedir konumuz kapsamında, şimdi de fazlasıyla merak edilen bir soruyu daha yanıtlayalım. Bir bilgisayar RAM olmadan çalışabilir mi? Eğer bu soruyu sorarken, “rastgele erişim belleği” görevini üstlenen bir bileşenden bahsediyorsak, cevabımız “hayır” olacaktır. Ancak RAM derken bu mekanizmanın yuvalarına taktığımız parçalardan bahsediyorsak, buna “evet” cevabını verebiliriz.
RAM bileşeni takılı olmayan bir bilgisayar, teorik olarak çalışabilmektedir. Bu süreç, çokça uğraş ve sabır gerektirse de sabit diski rastgele erişimli bellek olarak kullanmak da mümkündür. Bu tarz işlemler oldukça zordur. Eğer başarabilirseniz, günümüzdeki bilgisayarlardan çok daha yavaş bir bilgisayar elde etmiş olursunuz.
RAM nedir? Ne işe yarar ve nasıl çalışır konulu içeriğimize ek olarak, yine sizler için hazırladığımız “Ghost ne demek” konulu içeriğimizi de okuyabilirsiniz.
