İşlemci nedir sorusunu en detaylı şekilde yanıtladığımız içeriğimize hoş geldiniz. CPU olarak da adlandırılan işlemci, bilgisayarın temel işlem birimini oluşturan yapının adıdır. Tüm bu bileşenler, belirli bir mantık ve matematik işlemleri dahilinde çalışır. Komutlar, yorumlar ve hareketler, işlemci tarafından en iyi şekilde yürütülür. Bilgisayarın beyni olarak da tanımlanan işlemci, verilerin hangi hızda işleneceğini de yine kendisi belirler.
İşlemcinin Görevleri Nelerdir?
İşlemci, çok sayıda küçük anahtardan oluşan bir elektronik devredir. Eşit sunucu donanımlı olan bu parça, az önce de belirttiğimiz gibi aynı zamanda CPU olarak da tanımlanır. Bu kısaltmanın açılımı ise “Central Processing Unit olarak karşımıza çıkar. Bu parça, içerisindeki cihazın hızlı bir şekilde çalışmasını sağlar. Kontrol görevini üstlenir ve mevcut nesillerine göre de değişiklik gösterirler.
İşlemci nesli, CPU’ların zamana bağlı gelişim ve değişimlerini anlatmak için kullanılır. Parçaların yeni çıkan versiyonları, son nesil olarak adlandırılmaktadır. Tasarımda ve donanımda gerçekleştirilen iyileştirmeler, nesil değişikliklerine sebebiyet vermektedir. Donanımı bu şekilde olan devreler geliştirilir ve kullanıcıların beğenisine sunulur. Nesilleri arasında farklar mevcut olan parçaların hangi elektronik bileşenler ile kullanılabileceğini de yine işlemci belirler.
İşlemci Nasıl Çalışır?
İşlemcinin çalışabilmesi için ona komut veren programların faaliyette olması gerekir. Zaten bunun için de milyonlarca sayıda transistör devrede olur. Bunlar, temelde yarı iletken malzemelerdir. İşte bu programlar ve sahip olduğu transistörlerle birlikte, işlemci de kendi faaliyetlerini yerine getirebilir. Devrelerin sorunsuz şekilde çalışabilmesi ise 0 ve 1 rakamlarıyla mümkündür.
Elektronik aletlerden işlemciye gelen komutlar, kısa sürede işlenir. Bellekler, işlem sonucunda ortaya çıkan sonuçları alır. Örneğin fareyi bilgisayar ekranında hareket ettirebilmek, devrenin kontrolünde olan bir şeydir. Bu ve benzeri komutlar için de CPU’ya yani işlemciye ihtiyaç duyulur.
Yeni nesil bir işlemci ve standart bir CPU aynı seviyede olmayabilir. Bu devrenin çalışma prensibi, genel itibariyle birkaç temel adımdan oluşmaktadır. Öncelikle cihazın depolama kısmındaki veriler RAM’a yüklenmektedir. Bu verileri RAM üzerinden kendisine çeken CPU, sonrasında ise veriyi hızlı bir şekilde işlemeye başlar. Bundan sonraki adım, programın kendisine bağlı olarak ilerleyiş gösterir. CPU, verilen komuta göre veriyi işlemeye devam eder.
İşlemci Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?
İşlemci nedir konulu içeriğimizde, sizlere muhakkak dikkat okumanız gereken bir konudan daha bahsedeceğiz. Bu konumuz, işlemcinin seçilmesi esnasında dikkat edilmesi gerekenler olacak. Öncelikle bu devreyi tam olarak hangi amaç dahilinde kullanacağınızı belirleyiniz. Sonraki adım ise işlemcinin özelliklerini belirlemek olacaktır. Özellikler ve CPU çeşitlerini karşılaştırarak bu konudaki tercih aşamanızı daha verimli bir şekilde ilerletebilirsiniz. Fiyat performans açısından en iyi içeriği bulmanız ve kararınızı vermeniz ise sizin açınızdan daha kolay olur.
Bilgisayarınızdaki işlemlerin hızı, işlemciye bağlı olarak değişiklik gösterir. Bir saniyede yapılan işlem sayısı, bize CPU hızını verir. Bu hızın ifade terimi ise Hertz (Hz) olarak bilinir. Söz konusu parçanın saniye başına yaptığı işlemi gösteren bu değer, bize işlemci frekansı nedir sorusunun da cevabını sunar. Bu değere bakarak, satın almak istediğiniz ürün ve ürün performansı hakkında daha detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Elbette bu değerlerin kapasitesi oldukça yüksektir. İşlemci hızı yüksek olan bilgisayarlar, saniyeden az bir sürece milyonlarca toplama işlemi gerçekleştirebilir. Dört çekirdekli işlemciler ise bu hesaba göre günlük kullanımlarınız için gayet ideal demektir. Yani oyun oynarken ve diğer programları kullanırken hiçbir şekilde sorun yaşamazsınız.
İşlemci Nesilleri Nelerdir?
İşlemci nesilleri, kullandığınız cihazın özelliklerine bağlı olarak değişiklik gösterecektir. İşlemci teknolojisi de gün geçtikçe ilerleyiş gösterdiği için işlemci nesillerinin aşamaları da farklılık göstermektedir. Bunlardan bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz;
- İlk Nesil İşlemciler: Bu işlemci türü, ilk defa 1970’li yılların başında ortaya çıkmıştır. İçerisinde ise mikroişlemciler, 4-bit veya da 8-bit özelliklerine sahiptir. Intel 4004 ve Intel 8008 buna örnek olarak gösterilebilir.
- 8-bit ve 16-bit İşlemciler: Bu işlemci türü ise ilk olarak 1980’lerde popüler olmaya başlamıştır. Buna istinaden de Intel 8080, Zilog Z80 ve Motorola 68000 ortaya çıkmış ve yaygın şekilde kullanılmıştır.
- 32-bit İşlemciler: 1990’lı yılların başında ortaya çıkan bu işlemci, yine aynı dönemlerde popüler hale gelmiştir.
- 64-bit İşlemciler: 2000’li yılların başına geldiğimizde ise 64-bit işlemciler ortaya çıktı ve popüler hale geldi. Böylelikle daha geniş veri kolarını daha büyük bellek adreslemesi sağlandı.
- Çok Çekirdekli İşlemciler: Artık 2000’li yılların da ortalarına geldik ve bu süreçte karşımıza çok çekirdekli işlemciler çıktı. Bir işlemcinin içinde birden fazla çekirdek bulundurulup paralel işleme olanağı da böylece sağlanmış oldu. Hepimizin bildiği Intel Core i7 ve AMD Ryzen gibi işlemciler de zaten tam olarak bu teknolojiden faydalanmışlardır.
- Gelişmiş Mikro Mimariler: Peki günümüzde hangi işlemciler kullanılıyor diye soracak olursanız, sizleri gelişmiş mikro mimariler ile tanıştırmak isteriz. Bu işlemciye örnek olarak da Intel Core serilerini ön plana çıkarabiliriz.
İşlemci nedir konulu içeriğimize ek olarak, yine sizler için hazırladığımız “Arduino nedir” konulu içeriğimizi de okuyabilirsiniz.
